Zawsze była nie tylko faktem historycznym, ale także zalaną reflektorami sceną, na której grano spektakl, pełen osobistych tragedii, konfrontacji ideologicznej i konfrontacji nuklearnej. Mur ten można scharakteryzować jako częściową utratę suwerenności, która polegała na rozbiciu Niemców na kilka stuleci. Zachodni politolodzy w swoich początkowych wystąpieniach wyrażali ideę niemożności stworzenia muru, przypisując ideę jego powstania komunistom.
Ostre sprzeczności między Niemcami Zachodnimi i Wschodnimi zaczęły pojawiać się po 1948 r., Kiedy przeprowadzono reformę monetarną, która zniosła wspólną walutę monetarną. W odpowiedzi na te decyzje podjęto środki ograniczające migrację w NRD.
Następnie Stany Zjednoczone postanowiły dostarczyć niezbędne towary do Berlina samolotem wojskowym przez Frankfurt nad Menem. W ten sposób otwarto „most powietrzny”. Wkrótce pomysł ten poparły Wielka Brytania i Francja.
Szybko okazało się, że blokada Berlina jest daremna i wiosną 1949 r. została zniesiona. Okres ten można scharakteryzować jako iluzoryczną niezależność obu terytoriów. W Berlinie system komunikacji funkcjonował jako jeden transport i infrastruktura. Ale punkty kontrolne zostały wprowadzone z własnymi zakazami i ograniczeniami.
Sytuacja uległa eskalacji 17 czerwca 1953 r., kiedy przez terytorium Niemieckiej Republiki Demokratycznej przetoczyły się fale oburzenia ludności. Ruch protestacyjny składał się z klasy robotniczej i urzędników państwowych. Współczesne źródła podają, że podczas akcji zaatakowano około 10 więzień i ponad 100 budynków władzy politycznej. Liczba protestujących wahała się od 400 000 do 1 500 000.
Sytuacja w Niemczech pogorszyła się latem 1961 r., kiedy Niemcy z NRD podejmowali masowe próby migracji na zachód kraju. Dowody statystyczne sugerują, że młodzi i wykwalifikowani specjaliści próbowali migrować, widząc obfitość na rynkach zachodnioniemieckich w porównaniu z niedoborami we wschodnich Niemczech. W NRD, w której szkolnictwo wyższe i średnie było bezpłatne, regularnie pozbawiano wysoko wykwalifikowanych specjalistów.
Mieszkańcy Berlina Wschodniego starali się zostać lekarzami, inżynierami, budowniczymi kosztem budżetu NRD, ale dostać pracę w Berlinie Zachodnim, gdzie pensje były wyższe. Władze Niemieckiej Republiki Demokratycznej oskarżyły Republikę Federalną Niemiec o celowe przekupywanie obywateli i próbę wywołania dysonansu w gospodarce NRD.
13 sierpnia 1961 r. Rada Ministrów NRD wydała odpowiednią uchwałę i o pierwszej w nocy 25 000 ludzi przystąpiło do budowy muru, który stał się symbolem utraconej wolności i podziału Niemiec. Długość tego muru wynosiła 155 km, znajdowały się tam wieże strażnicze z punktami kontrolnymi. Ściana przeszła kilka renowacji. Strażnicy graniczni otrzymali prawo do otwierania ognia przy nielegalnych przejściach granicznych. Pozwolenie to uzyskali w 1973 roku.
Przez cały okres istnienia muru berlińskiego podejmowano próby tajnego przejścia z jednego regionu (Niemcy Wschodnie) do drugiego (Niemcy Zachodnie). Przypadki przekroczenia granicy rejestrowano nawet w środowisku zawodowym straży granicznej.
Sytuacja stała się krytyczna w latach 80., kiedy doszło do poważnego osłabienia pozycji obozu socjalistycznego, zaczęły dochodzić do aksamitnych rewolucji. Już w 1987 r. Ambasada Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w Niemieckiej Republice Demokratycznej zaczęła informować państwo sowieckie o zbliżającej się integracji obu krajów.
W 1982 roku Helmut Kohl doszedł do władzy w Bonn, stolicy Republiki Federalnej Niemiec. Odegrał znaczącą rolę w zjednoczeniu obu krajów. Nastąpił wzrost importu i eksportu między krajami. W wyniku tych kontaktów gospodarka NRD posunęła się naprzód, gdyż zniesiono cła na towary z NRD (co pozwoliło zaoszczędzić ok. 8 mld marek niemieckich) oraz uzyskano dywidendy ze sprzedaży ilości produktów rolnych. Również towary z NRD podlegały preferencyjnym podatkom od dodatkowych zysków, co stanowiło obniżkę podatku od obrotu o około 10%.
9 listopada 1989 r. Günther Schabowski wygłosił przemówienie, w którym zniesiono dotychczasowe ograniczenia wjazdu i wyjazdu z kraju. Mur berliński runął, pozostając na kartach historii. Setki tysięcy Niemców z NRD, zapoznawszy się z tą decyzją, poszły pod mur, cieszyli się, gdyż oczekiwali, że zjednoczone Niemcy będą państwem rozwiniętym zarówno pod względem politycznym, jak i gospodarczym.
Tak zakończyło się jedno z największych wydarzeń historycznych, które w dużej mierze zdeterminowało dalszy bieg rozwoju sytuacji na kontynencie europejskim, wpływając na losy wielu krajów i narodów Europy.
