Kakao to smaczny i bardzo zdrowy dodatek do ciast i słodkich deserów, a także uwielbiana przez wielu baza czekoladowa. Znany jest ze swoich stymulujących i zdrowotnych właściwości.
Niegdyś niezwykle cenny, uważany za napój bogów, dziś jest łatwo dostępny i uwielbiany za wyjątkowy smak i aromat. Jak powstaje kakao i jakie są jego korzyści zdrowotne?
Napój bogów
Największe z nich mogą osiągnąć wagę do pół kilograma i pięćdziesiąt centymetrów długości. Dziś plantacje kakao znajdują się w Ameryce Południowej i Środkowej, Afryce i Azji. Od czasów starożytnych Majowie i Aztekowie cenili ziarna kakaowe, uważając je za napój godny bogów; używane w ich rytuałach, a także do uzdrawiania i stymulacji.
Były tak cenne, że służyły jako środek płatniczy. Ziarna kakaowe zostały sprowadzone do Europy przez Krzysztofa Kolumba, ale rozpowszechniły się dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy wynaleziono metodę odtłuszczania nasion.
Jak powstaje kakao
Najpierw ziarna kakaowe przechodzą proces fermentacji. W jej trakcie zachodzą znaczące zmiany, które wpływają na nabycie charakterystycznego zapachu i koloru.
Po wysuszeniu i pozostawieniu do dojrzewania. Aby otrzymać proszek kakaowy, ziarna muszą być prażone, odtłuszczone, zmiażdżone, a następnie zmielone. Podczas mielenia uzyskuje się dwa ważne produkty: miazgę, z której wytwarza się czekoladę oraz proszek, który sprzedawany jest jako gotowe kakao.
Wartość odżywcza
Ziarna zawierają również substancje pobudzające i poprawiające koncentrację – teobrominę i kofeinę. Zawierają również polifenole (od 10% do 20%), które są cenione w profilaktyce różnych chorób. 100g kakao zawiera około 230 kcal. Indeks glikemiczny kakao jest niski i wynosi 20.
Do jego wad należy fakt, że jest silnym alergenem, jeśli chodzi o kakao naturalne. Forma rozpuszczalna może również zawierać konserwanty, emulgatory, aromaty, więcej kalorii i być mniej bogata w korzyści zdrowotne.
Przydatne właściwości kakao
Chroni serce
Kakao korzystnie wpływa na stan układu sercowo-naczyniowego. Obecne w nim flawanole poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych, hamują utlenianie cholesterolu LDL, działają przeciwzakrzepowo i obniżają ciśnienie krwi.
Czterotygodniowe badanie na 100 osobach przeprowadzone przez profesora Malte Kelma ze Szpitala Uniwersyteckiego w Düsseldorfie pokazuje, że flawanole kakaowe zmniejszają 10-letnie ryzyko chorób sercowo-naczyniowych o 22%, a 10-letnie ryzyko zawału serca o 31%.
Chroni przed rakiem
Przeciwutleniacze takie jak flawanole, procyjanidyny, kwas para-kumarowy, epikatechina, katechina wykazują właściwości przeciwzapalne, wychwytując i neutralizując wolne rodniki.
Tym samym antyoksydanty chronią komórki przed uszkodzeniem i powstawaniem nowotworów oraz występowaniem chorób przewlekłych (choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca typu 2 itp.).
Promuje działanie
Dzięki wspomnianej wcześniej teobrominie i kofeinie kakao pomaga w pracy umysłowej i nauce. Teobromina dodaje energii i poprawia koncentrację bez podnoszenia ciśnienia krwi.
Łagodzi stres
Kakao pomaga w sytuacjach stresowych dzięki obecności kwasu walerianowego, który działa odprężająco i uspokajająco. Zawiera również tryptofan, który jest niezbędny do produkcji serotoniny w mózgu, zwanej hormonem szczęścia.
Ponadto obecna tutaj fenyloetyloamina ma działanie przeciwdepresyjne. Ziarna kakaowe to także doskonałe źródło magnezu (499mg/100g), który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i pomaga wyciszyć się w sytuacjach stresowych.
Chroni przed chorobami neurodegeneracyjnymi
Obecność katechin (flawonoidów kakaowych) sprawia, że kakao może hamować rozwój chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera i Parkinsona.
Łagodzi kaszel
Badania Narodowego Instytutu Serca i Płuc pokazują, że teobromina zawarta w kakao jest trzykrotnie skuteczniejsza niż kodeina (lek przeciwkaszlowy) w leczeniu uporczywego kaszlu.
Dzieje się tak, ponieważ teobromina może blokować działanie nerwów czuciowych, co tłumi odruch kaszlowy.
Chroni przed kamieniami nerkowymi
Kakao może być cennym lekarstwem na kamienie nerkowe. Teobromina obecna w ziarnie kakaowym hamuje tworzenie się złogów w drogach moczowych i nerkach. Badanie przeprowadzone przez Felixa Grace’a z Uniwersytetu Balearów na Majorce pokazuje, że dzienne spożycie 20g czekolady zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych.