Wieża Eiffla wznosi się na północno-zachodnim krańcu parku publicznego Champ de Mars w Paryżu, w pobliżu Sekwany. Stał się najpopularniejszym symbolem tego miasta i Francji oraz jednym z najbardziej znanych budynków i zabytków na świecie.
Tę strukturę zbudował Gustave Eiffel i jego zespół. Dzięki swojemu doświadczeniu w projektowaniu wielkich odlewni żeliwa, Gustave Eiffel w 1889 roku zdołał wznieść tę ponad 300-metrową wieżę na Wystawę Światową, która miała się odbyć w Paryżu.
Historia wieży
Chociaż był znakomitym inżynierem, sukces Gustave’a Eiffela nadal tkwił w jego talencie przedsiębiorczości. W 1887 r. podpisał kontrakt, na mocy którego państwo francuskie i miasto Paryż musiałyby udzielić mu dotacji w wysokości 1,5 mln franków – to 25 procent całkowitych kosztów budowy. Aby otrzymać pozostałe środki, Eiffel stworzył spółkę akcyjną z kapitałem w wysokości pięciu milionów franków, z czego połowę wniosły trzy banki, a drugą połowę sam Eiffel. Fundamenty pod konstrukcję położono w styczniu i ukończono do 30 czerwca 1887 r., po czym rozpoczęto budowę żelaznych części konstrukcji.
Pracownicy zaangażowani w budowę Wieży Eiffla byli odporni na zawroty głowy z dużej wysokości. Dlatego w czasie pracy była tylko jedna śmierć, a nawet po godzinach.
Najtrudniejsza okazała się budowa pierwszej platformy, a raczej doprowadzenie jej do pozycji poziomej. Prace budowlane były złożone i postępowały powoli, ale systematycznie.
31 marca 1889 roku wieża została oficjalnie otwarta, kiedy odwiedził ją Gustave Eiffel i grupa urzędników. W tym czasie windy jeszcze nie działały i musieli wspinać się na własnych nogach. Większość urzędników pozostała na niższych poziomach, ale niewielka grupa dociera na szczyt, gdzie umieszcza trójkolorową Francję. Po tej procedurze następuje wystrzelenie 25 salw z niższego poziomu.
Wieża została oficjalnie otwarta dla publiczności w dniu 6 maja 1889 roku. Od razu staje się hitem, a chętnych do wspinania się na nią ustawiają się długie kolejki. Pod koniec wystawy odwiedziło ją ok. 2 mln osób.
Pierwotny kontrakt z Gustave Eiffel przewidywał, że konstrukcja wieży powinna zostać rozebrana po 20 latach. Ale obiekt jest ogromnym sukcesem, dopiero do końca roku zapłacono ponad 34 koszty jego budowy, a po chwili Wieża Eiffla znalazła dla siebie nowe zastosowanie.
W 1898 roku Eugene Doucrett prowadzi sesję telegraficzną między Wieżą Eiffla a zabytkowym Panteonem. A po kolejnych 5 latach generał Ferrier wykorzystał obiekt do swoich eksperymentów naukowych w dziedzinie bezprzewodowej komunikacji telegraficznej. Następnie władze Paryża, widząc, że wieża Eiffla zapewnia miastu pomoc gospodarczą, postanowiły jej nie demontować i nie zawiodły.
Od 1960 roku zaczęła rozwijać się turystyka międzynarodowa, a liczba odwiedzających wieżę stopniowo rosła, osiągając 6 milionów osób rocznie. Dziś wieża Eiffla należy do ratusza w Paryżu i jest uważana za najczęściej fotografowany i najczęściej odwiedzany punkt orientacyjny na świecie.
17 niesamowitych faktów na temat wieży Eiffla
1. Budowa wieży trwała 2 lata, 2 miesiące i 5 dni, a budowa wieży kosztowała 7 800 000 franków. W jego budowę zaangażowanych było 50 inżynierów i około 300 robotników.
2. Wysokość konstrukcji wieży (wraz z anteną) wynosi 324 metry, szerokość 125 m, jej konstrukcja zawiera ponad 18 tys. części metalowych i 2 500 000 nitów, waży 10 100 ton. Na szczyt można się dostać po 1792 stopniach, czyli roku proklamacji pierwszej Republiki Francuskiej.
3. Przed budową Chrysler Building w Nowym Jorku w 1930 roku wieża Eiffla była uważana za najwyższą konstrukcję na świecie.
4. Po wzniesieniu wieży założono, że będzie ona stać w Paryżu przez 20 lat, po czym zostanie rozebrana. Ale z jego pomocą rozpoczęto eksperymenty naukowe, w szczególności pierwsze audycje radiowe, z powodu których został porzucony.
5. Tuż pod szczytem wieży Gustave Eiffel zbudował tajne mieszkanie. Tam spotkał się ze swoimi kolegami – naukowcami, którzy przeprowadzali nawet eksperymenty w małym laboratorium przylegającym do tego mieszkania. Dziś to mieszkanie nadal istnieje i jest otwarte dla ciekawskich gości. Wewnątrz woskowe figury samego Eiffla i jego córki witają amerykańskiego naukowca Thomasa Edisona.
6. Kiedy w 1889 r. budowano wieżę, w Paryżu były znacznie niższe budynki niż dzisiaj i była ona widoczna prawie ze wszystkich stron. Ale wielu paryżan nawet nie chciało na nią patrzeć. Inteligencja paryska pod wodzą Aleksandra Dumasa i Guya de Maupassanta rozpoczyna przeciwko niemu kampanię, demaskując wieżę jako bezużyteczną i brzydką konstrukcję, która psuje krajobraz francuskiej stolicy. Malują apokaliptyczne obrazy, w których wieża pochyla się i spada na Luwr i Notre Dame. Sam Maupassant zaczął codziennie przychodzić do podstawy Wieży Eiffla, aby tam zjeść lunch. Według niego było to jedyne miejsce w całym Paryżu, w którym jej nie mógł zobaczyć.
7. Po zmroku, co godzinę przez 5 minut, Wieża Eiffla miga tysiącami świateł.
8. Od momentu powstania Wieża Eiffla była przemalowywana 18 razy, kilkakrotnie zmieniając jej kolor. Najpierw był czerwony, potem żółty, potem brązowy. Całkowite przemalowanie konstrukcji wymaga około 60 ton farby.
9. W restauracjach znajdujących się w konstrukcji wieży składane są codziennie średnio 2 propozycje małżeństwa.
10. Ciekawostka – latem wieża staje się wyższa nawet o 17 cm ze względu na rozszerzanie się metalu pod wpływem światła słonecznego.
11. W styczniu 1908 roku z Wieży Eiffla nadano pierwszy długodystansowy komunikat radiowy.
12. W lutym 1912 Austriak Franz Reichelt, który pracuje jako krawiec, zrobiwszy spadochron w postaci płaszcza przeciwdeszczowego, skacze z wieży, ale konstrukcja jego spadochronu nie działa i umiera.
13. W 1925 oszustowi Victorowi Lustigowi udaje się sprzedać wieżę na złom i zanim został schwytany przez policję, był w stanie powtórzyć to dwukrotnie.
14. Kiedy Adolf Hitler odwiedził okupowany Paryż w 1940 roku, Francuzi przecięli kable windy, aby zmusić Hitlera do wspinania się po schodach na sam szczyt, ale tego nie zrobił. Po tym pojawiło się wyrażenie, że Hitler podbił Francję, ale nie mógł zdobyć wieży Eiffla.
15. Adolf Hitler w sierpniu 1944 r. nakazał generałowi Dietrichowi von Goltitz, który był komendantem miasta, zniszczyć Paryż ze wszystkimi jego zabytkami (w tym wieżą). Generał nie posłuchał rozkazu i zdołał przekonać Hitlera, aby zachował wieżę dla łączności radiowej.
16. Na samym szczycie wieży znajduje się antena radiowa, która była używana podczas II wojny światowej do przechwytywania wiadomości od niemieckiego wywiadu.
17. Po uniknięciu zniszczenia w 1944 roku Wieża Eiffla znalazła się pod kontrolą aliantów, w szczególności Amerykanów, którzy natychmiast umieścili na niej swój radar.
